Dysocjacja i depresonalizacja - i co dalej ...

Dysocjacja i depersonalizacja - czym są?

Depersonalizacja i dysocjacja odnoszą się do stanu podobnego do snu, kiedy to czujemy się odłączeni od otoczenia. Rzeczy mogą wydawać się „mniej realne”, niż powinny czy niż są.

Tego typu odczucia różnią się nasileniem i mogą wynikać z szeregu schorzeń, w tym zespołu stresu pourazowego czy też używania narkotyków.
Możemy czuć się tak, jakbyśmy obserwowali siebie z daleka albo posiadali inną tożsamość, jesteśmy w stanie wykonać tzw. „sprawdzenie rzeczywistości” i zdajemy sobie sprawę z niezwykłości naszych doznań.
Depersonalizacja jest przejawem dysocjacji.

· dysocjacja to ogólny termin odnoszący się do oderwania od wielu rzeczy,

· depersonalizacja to w szczególności poczucie oderwania od siebie i własnej tożsamości,

· derealizacja ma miejsce, gdy rzeczy lub ludzie wokół wydają się nam nierealni.

Przyczyny i czynniki ryzyka

Dokładna przyczyna dysocjacji nie jest jasna, ale często dotyczy ona osób, które doświadczyły traumatycznego lub zagrażającego życiu zdarzenia, takiego jak skrajna przemoc, wojna, porwanie lub maltretowanie w dzieciństwie.
W takich przypadkach jest to naturalna reakcja na uczucia związane z doświadczeniami, których nie potrafimy kontrolować, to sposób na oderwanie się od horroru minionych doświadczeń. Dysocjacja może być rodzajem uspokajania się, aby pomóc radzić sobie w sytuacjach stresowych a neurologicznie może oznaczać brak równowagi chemicznej mózgu.

Czynniki ryzyka

Wiele czynników może sprawiać, że będziemy bardziej podatni na dysocjację i depersonalizację. Wśród nich są :

Substancje psychoaktywne i narkotyczne

Niektóre narkotyki wpływają na substancje chemiczne w mózgu i mogą wywołać uczucie depersonalizacji.
Ketamina: to dysocjacyjny środek znieczulający używany przy szukaniu doświadczeń „poza ciałem”,
Konopie indyjskie: niektórzy doświadczają dysocjacji i depersonalizacji w wyniku używania i odstawienia konopi indyjskich,
Alkohol i halucynogeny: mogą powodować depersonalizację a nawet zaburzenia percepcji.

Jako objaw innego schorzenia
Wiele osób doświadczających depersonalizacji, ma również inne schorzenia związane ze zdrowiem psychicznym. I tak niektóre rodzaje dysocjacji mogą wystąpić w przypadku :

· depresji,

· schizofrenii,

· padaczki,

· zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych,

· zaburzeń o charakterze fobii,

· zespołu stresu pourazowego,

· migreny.

Zaburzenia dysocjacji i depersonalizacji to:

· amnezja dysocjacyjna: cechuje się tym, że zapominamy informacje o sobie lub o rzeczach, które nam się kiedyś przydarzyły,

· zaburzenia depersonalizacji i derealizacja: obejmuje stany dziejące się poza ciałem oraz poczucie nierealności i niezdolność do rozpoznania własnego widoku w lustrze. Mogą również wystąpić zmiany w odczuciach cielesnych i zmniejszona zdolność do działania na poziomie emocjonalnym,

· dysocjacyjne zaburzenie tożsamości: cechuje się tym, że nie jesteśmy pewni kim jesteśmy i czujemy się tak jakbyśmy byli obcy wobec siebie, możemy też zachowywać się inaczej w różnym czasie lub pisać innym charakterem pisma. Zaburzenie to jest czasami nazywane stwardnieniem zaburzenia osobowości.

(wielorakim zaburzeniem osobowości )

Dysocjacja - objawy

Dysocjacja może objawiać się na różne sposoby i może obejmować:

· zmiany w zmysłach cielesnych oraz

· zmniejszoną niezdolność do emocjonalnego reagowania.

Osoba dysocjująca się może mieć :

· doświadczenia poza ciałem, w których czuje się tak, jakby odpływała lub obserwowała siebie z daleka lub jakby była w filmie,

· uczucie odłączenia od własnego ciała,

· uczucie, że życie jest snem, w którym wszyscy i wszystko wydaje się nierealne,

· uczucie braku kontroli nad własnymi działaniami,

· luki w pamięci, zwłaszcza dotyczące konkretnych osób, konkretnych wydarzeń lub konkretnych okresów w życiu,

· obsesyjne zachowania, jak np. wielokrotne patrzenie w lustro, aby sprawdzić, czy są prawdziwe.

Niektóre osoby mogą też podróżować do innych miejsc i przybierać tam inną tożsamość. Niektórzy mogą nie pamiętać własnej tożsamości.
Lęk może być przyczyną lub wynikiem dysocjacji.

Diagnoza
Aby postawić diagnozę lekarz przeprowadza szczegółowy wywiad z pacjentem, może też zalecić testy neurologiczne, aby wykluczyć schorzenia takie jak np. epilepsja.
The Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, wymienia następujące kryteria do zdiagnozowania zaburzenia depersonalizacji:

· uporczywie powtarzające się poczucie depersonalizacji lub derealizacji,

· świadomość, że te zmiany(stany) nie są rzeczywiste,

· objawy powodujące stres i trudności w wykonywaniu rutynowych zadań,

· objawy te nie występują z powodu innego zaburzenia lub zastosowania leku.

Leczenie
Nie ma konkretnego sposobu leczenia tego schorzenia. Pomocne może być poradnictwo lub leki.

Leki
Stosowana jest kombinacja leków, w szczególności lamotrygina (Lamictal), selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI) i inne leki.
Ważne : Eksperci nie są zgodni co do tego, czy chorzy mogą lub powinni stosować leki.